Quy chế này được cập nhật từ năm thứ 21.

Quy chế tuyển sinh và các cuộc thi

Cuộc thi tuần

Để được tham gia chương trình, thí sinh phải có đủ các điều kiện sau: mỗi trường THPT có không quá một học sinh đại diện, là học sinh lớp 11 (học sinh lớp 10, 12 và học sinh hệ Giáo dục thường xuyên, các trường cao đẳng, trung cấp... không được tham dự chương trình), đạt học sinh giỏi và hạnh kiểm tốt đến thời điểm đăng ký. Nếu bổ sung thêm các thành tích khác thì càng được ưu tiên.

Sau khi đáp ứng các điều kiện trên, thí sinh nộp bản đăng ký theo mẫu cùng các hồ sơ, học bạ... theo quy định. Chương trình sẽ xét duyệt các bản đăng ký để chọn các thí sinh phù hợp. Có 36 cuộc thi tuần mỗi năm, mỗi cuộc có 4 thí sinh dự thi, tổng cộng có 144 thí sinh trong một năm Olympia. Theo quy định từ năm thứ 20, sau khi ban tổ chức (BTC) chọn được 144 bản đăng ký đã được xác nhận là phù hợp hoặc chọn được số lượng bản đăng ký nhất định cho mỗi cuộc ghi hình (mỗi năm có 6 đợt ghi hình, số lượng thí sinh mỗi đợt tối đa là 24), BTC sẽ không nhận thêm bản đăng ký nữa.

Cuộc thi tháng

Là cuộc thi dành cho 4 thí sinh, trong đó có 3 thí sinh giành giải nhất của cuộc thi tuần và thí sinh có số điểm nhì cao nhất của ba cuộc thi tuần. Nếu có 2 thí sinh trở lên đạt điểm nhì cao nhất, các thí sinh này sẽ tham gia phần thi câu hỏi phụ để chọn ra thí sinh vào cuộc thi tháng. Trong 1 năm Olympia có 12 cuộc thi tháng.

Cuộc thi quý

Là cuộc thi dành cho 4 thí sinh, trong đó có 3 thí sinh giành giải nhất của cuộc thi tháng và thí sinh có số điểm nhì cao nhất của ba cuộc thi tháng. Nếu có 2 thí sinh trở lên đạt điểm cao nhất, các thí sinh này sẽ tham gia phần thi câu hỏi phụ để chọn ra thí sinh vào vòng thi quý.

Cuộc thi này được tổ chức ghi hình và phát sóng trên VTV3. Riêng với năm thứ 13, quý 1 và quý 2 được truyền hình trực tiếp tại trường quay S9 (quý 3 và quý 4 không được truyền hình trực tiếp vì chương trình cần rất nhiều thời gian để chuẩn bị cho trận chung kết diễn ra sau cuộc thi quý 3 có 3 tháng). Trong 1 năm Olympia có 4 cuộc thi quý.

Chương trình gala kỷ niệm

Theo quy định và thông lệ 5 năm 1 lần, giữa cuộc thi Quý 4 và trận chung kết của năm đó, BTC chương trình sẽ thực hiện một chương trình gala đặc biệt để nhìn lại hành trình của chương trình từ những năm đầu, nhìn lại nhà vô địch các năm, vinh danh những gương mặt xuất sắc nhất trong suốt thời gian đã qua của chương trình và mở ra chặng đường của những năm tiếp theo. Riêng năm thứ 10 trước chương trình gala còn có chương trình đặc biệt điểm lại những tình huống hài hước trong năm đó.

Chung kết năm

Là cuộc thi dành cho 4 thí sinh nhất quý (không có vé vớt cho thí sinh nhì quý). Cuộc thi này được truyền hình trực tiếp trên VTV3 với 5 điểm cầu là trường quay S14 (từ 2013, giai đoạn 2000–2012 là trường quay S9) cùng 4 khu vực rộng lớn tại địa phương nơi học sinh tham dự trận chung kết đang sống (chủ yếu là ngôi trường nơi học sinh tham dự trận chung kết đang theo học, ngoài ra cũng có thể là nơi tổ chức sự kiện, văn hóa đông người...). Riêng trận chung kết năm thứ 9, vì có sự thay đổi số lượng thí sinh nên có 6 điểm cầu gồm 1 điểm cầu ở S9 và 5 điểm cầu ở 5 trường THPT có học sinh tham dự. Trong 1 năm, chương trình chỉ có 1 trận chung kết năm diễn ra vào cuối năm đó.